ماساژ برای کسب آمادگی بدن ضروری است ، زیرا جریان خون را فعال کرده ، مواد سمی عضلات را دفع نموده و به آن ها خون تازه می رساند.

ماساژ ورزشی قبل ، بعد و بین دو مرحله مسابقه انجام می گیرد:

قبل از مسابقه فوتبال :

هدف از این ماساژ آماده کردن بدن است . در این مرحله عضلات و مفاصل  گرم می شوند . بدین ترتیب شما می توانید بدون احساس نگرانی از خطر مصدومیت به فعالیتهای شدید دست بزنید . ماساژ قبل از مسابقه ، بروز اثرات خستگی را به تعویق می اندازد .

بعد از مسابقه فوتبال :

این ماساژ موجب رفع خستگی اعضایی می شود که در فعالیت شرکت داشته اند . 

میان دو نیمه فوتبال :

این نوع ماساژ خصوصا هنگام گرفتگی عضله بسیار مفید است . 

ماساژ ورزشی همیشه باید در جهت جریان برگشت خون به  قلب انجام بگیرد . ماساژ را بشدت و به طور ناگهانی شروع نکنید ، بلکه همیشه آن را به طور تدریجی انجام دهید . 

اگر تکنیک های صحیح ماساژ را نمی دانید ، از انجام آن خودداری کنید . تنها یک فرد آموزش دیده میتواند ماساژ صحیح را انجام دهد.

امروزه ماساژ ورزشی جزء لاینفک برنامه ورزشی ورزشکاران است که به رسیدن به موفقیت های جهانی و المپیک فکر می کنند . هر روز که می گذرد به این امر بیشتر واقف می  شوند که رسیدن به موفقیت تنها در گرو انجام فعالیت های ورزشی نیست بلکه آمادگی روحی و هیجانی در کنار آمادگی جسمی برای موفقیت لازم است و از سویی پیشگیری از صدمات ورزشی هم از ارکان رسیدن به پیروزی است.

تعریف ماساژ

یک سری حرکات به کمک دست که به بافت های نرم بدن اعمال می شود و می تواند روی دستگاهای عصبی،گردش خون موضعی تاثیرات درمانی داشته باشد.در تعریفی دیگر می توان گفت:حرکات منظم و  اصولی روی بافت های بدن که تاثیرات خاصی روی دستگاهای عصبی و عضلانی،گردش خون می گذارد.

بسیاری از مربیان ،ورزشکاران و پزشکان ورزشی اعتقاد دارند که ماساژ می تواند چندین مزایا را در بدن ایجاد نماید .از قبیل افزایش در جریان خون ، کاهش تنش عضلانی و تحریک پذیری عصبی ، افزایش احساس سلامتی ، ماساژمی تواند فشار میکانیکی ایجاد نماید که این فشار به افزایش جریان خون کمک نماید.بطور کلی ماساژ خواص آرامش بخش و تحریک کنندگی دارد ، و به موجب آن یک عامل بلقوه درعملکرد مفید برخی رویدادهای مختلف می باشد به طور مثال ماساژ اکثر اوقات پیش از فعالیت ورزشی به عنوان وسیله ای  برای افزایش عملکرد مورد استفاده قرار می گیرد.

مکانیزم های پیشنهاد شده برای اثرات سودمند ماساژ در چهار سطح طبقه بندی شده است:

بیومکانیکی: یکی از عواملی که به نظر می آید ماساژ بر عملکرد مفید باشد از طریق بهبود در هماهنگی تاندونی عضلانی می باشد.

عصبی: کاهش در تحریک عصبی عضلانی ، کاهش درد و کاهش کوفتگی عضلانی.

فیزیولوژیکی: پاسخ های فیزیولوژیکی شامل افزایش درجه حرارت پوست و عضله ، کاهش سطح هورمون های استرس ( کورتیزول) افزایش فعالیت پاراسمپاتیک، کاهش در فشارهای فیزیولوژیکی.

روانی: اثرات روانی شامل کاهش در اضطراب و افزایش آرامش می باشد. تمام این پاسخ ها به طور کلی دلالت بر اجرا دارند.

انواع ماساژ ورزشی

• Effleurage
• Pétrissage
• Friction
• Tapotement
• Vibration

۱-Effleurage

شامل حرکات دست یا قسمت های از آن روی منطقه وسیعی از بدن است.الف) استروک سطحی.ب) استروک عمقی

اثرات

۱- تسریع جریان لنف

۲- تسریع جریان خون به طرف قلب

۳- کشیده شدن بافت های زیر جلدی

۴- افزایش جریان خون پوست

۵- تحریک گیرنده های فشاری و لمسی آن در پوست

۲-Pétrissage

شامل گرفتن و رها کردن مکرر بافت با یک یا هر دو دست است.هدف این ماساژ کشش بافت های کوتاه شده با شل کردن بافت های لیفی و کمک به جریان خون وریدی و لنفی است.

موارد استفاده

۱-کشش عضلات و بافت های کوتاه شده

۲-دفع مواد ناشی از سوخت سازعضله به دنبال بی حرکتی

۳-افزایش گردش خون

۴-اثر آرام بخش به شرطی که به صورت آهسته و ریتمیک باشد.

۵-تسکین درد های مزمن زمانی که حساسیت و درد عضلانی همراه با درگیری مفصل است.

۳-Friction

فشار عمقی و اصطکاکی،استفاده از حرکات مدور با شست دست و آرنج یا هر وسیله تجاری دیگر.سایش عرضی،کشیده شدن شست دست یا انگشتان در جهت مخالف هم بروی بدن.

۴-Tapotement

حرکات کوتاه سریع و جهشی تمام دست یا هر دو دست به تناوب بدن است که می تواند به صورت ضربه ای یا لرزشی بکار رود.

هاکینگ:در حالی که دست ها و انگشتان ریلکس هستند با کنار داخلی دست ضربات متوالی را روی بدن وارد می شود.

کوپینگ:شست و سایر انگشت ها طوری کنار هم قرار گرفتند که سطحی مقعر بسازند ضربات متوالی را روی بدن وارد می شود.

اسلاپینگ:در حالی که انگشت ها باز و دور از هم قرار دارند ضربات به طور ملایم (با انگشتان ) به بدن وارد می شود.

یتینگ:دست ها به صورت نیمه مشت نیمه بسته هستند ضرباتی به بدن وارد می شود.

پنیمنت:حالت نیشگون گرفتن ملایم سریع و متناوب است.

تیپینگ:با نوک انگشتان ضربات متوالی به بدن وارد می شود.

۵-Vibration

لرزش های تند و سریع ،باعث افزایش جریان خون و ایجاد تقویت بافت بدن ،با استفاده از وسایل مکانیکی.

اثر ماساژ بر ریکاوری

از نظر علمی افزایش در جریان خون عضله اسکلتی میزان لاکتات انتقال یافته به مکان هایی که در آنجا حذف می شوند را تسریع می دهد (کبد) در نتیجه میزان برداشت لاکتات افزایش می یابد.نلسون، مشخص کرده است که ماساژ Tapotement یک افزایش معنی داری را در جریان خون ایجاد می کند .این افزایش به سبب انقباضات عضلانی مکرر به مانند انقباضات عضلانی ارادی که توسط خود فرد ایجاد می شود می باشد .کافارل ، معتقد است که فشار دست بطور مستقیم نمی تواند جریان داخلی شریان را افزایش دهد اما موجب افزایش فشار شریانی و تخلیه سیاهرگی می شود. با ایجاد میزان کمی فشارمنفی در داخل سیاهرگ موجب کشش خون بداخل مویرگ می شود.

بنابراین افزایش در جریان خون در نتیجه ماساژ بدون ارتباط  با افزایش در متابولیسم می باشد.اثر ماساژ بروی تغیرات جریان خون پوست و عضله در رابطه با خستگی عضلانی موضعی بدنبال تمرینات ایزومتریک کمر.روش : حرکت اکستنشن کمر از حالت دارزکش به شکم به مدت ۹۰ ثانیه (مرحله اول ) سپس به مدت  5 دقیقه ماساژ دریافت کرده اند  یا استراحت کرده اند.سپس بطور مجدد همان حرکت را تکرار   کرده بودند.( مرحله دوم )

نتایج :

حجم خون عضله بین قبل وبعد از مرحله دوم  در شرایط دریافت ماساژ به نسبت شرایط استراحت بیشتر بوده است ( P<0/05)

یک افزایش اندکی در جریان خون پوست بین قبل وبعد از مرحله دوم  در شرایط دریافت ماساژ وجود داشت.

جریان خون پوست بین بعد از مرحله اول و قبل از مرحله دوم در شرایط ماساژ به نسبت شرایط استراحت بیشتر بوده است  ( P<0/05)

درجه حرارت پوست بین پایان مرحله اول و پایان مرحله دوم  بعد ماساژ به نسبت بعد از استراحت بیشتر بوده است.

میزان خستگی در پایان مرحله ماساژ کاهش معنی دار را نشان داده است  ( P<0/01 )

هدف : اثرات ماساژ پا در مقایسه با  ریکاوری غیرفعال بر روی دفع لاکتات ، توان عضلانی ، و ویژگی های خستگی بعد از ورزش رکاب زدن پرشدت بطور متناوب.

غلظت لاکتات خون پس از ۶دوره فعالیت ۳۰ ثانیه ای حداکثر بر روی دوچرخه کارسنج و ۵دقیقه    ریکاوری فعال وهمچنین ۲۰ دقیقه ماساژ پا در مقایسه با یک مرحله کنترل ۲۰ دقیقه استراحت غیر فعال به حالت دراز کش به پشت تفاوت معنی داری وجود نداشت P=0/82

تفاوت معنی داری در ضربان قلب بعد از پایان ماساژ و استراحت وجود ندارد  تفاوت معنی داری در توان بیشینه P=0/75  یا توان متوسط ۶۶ P=0/ در تست وینگیت پایانی بعد از ماساژ وجود ندارد.۱/۸ P=

کاهش معنی داری در شاخص خستگی پس از ماساژ مشاهد شده بود P= 0/4

مقایسه اثرات ماساژ ورزشی ،ریکاوری فعال و استراحت در کاهش لاکتات خون بعد از تمرینات فوق بیشینه در دوچرخه سواران

نتایج

بعد از تمرینات فوق بیشینه پا ، ریکاوری فعال یک کاهش معنی داری  را در میزان غلظت لاکتات خون به نسبت ماساژ و استراحت ایجاد کرد.

تفاوت معنی داری  را درغلظت لاکتات بین مرحله ماساژ و استراحت یافت نشد.

برسی اثر ماساژ بروی دفع لاکتات خون و همچنین اثر ماساژبروی مشت زدن متوالی

بوکسورها در دو مرحله  بروی کارسنج بوکس عمل مشت زدن را انجام دادند و بعد از مرحله اول ماساژ و یا استراحت غیر فعال دریافت کردند  .ضربان قلب ، لاکتات خون در قبل وبعد همه اجرا معین شده بود.

نتایج

 نیروی مشت زنی در هردو شرایط استراحت و ماساژ تفاوت معنی داری را نشان نداد

تفاوت معنی داری در لاکتات خون بدنبال ماساژ یا استراحت غیر فعال وجود ندارد

غلظت لاکتات خون بعد از اجرای دوم به طور معنی داری  در شرایط دریافت ماساژ افزایش داشت است.( P< 0/05 (

 فواید ماساژ برای پوست
ماساژ در پوست باعث بهترشدن گردش خون و نیز باز شدن مجاری غدد چربی و عروقی شده که این امر در نتیجه کنده شدن بخش قشری پوست صورت می گیرد همچنین سبب بهبود تنفس پوستی و عملکرد تراوش آن می شود، پوست گرم شده و به همین سبب خاصیت الاستیکی و ارتجاعی پوست افزایش یافته و در نتیجه باعث کاهش درد ناشی از کشیدگی پوست هم شده و نهایتا" اینکه کمک به دفع سریع تر مواد زاید متابولیکی و از بین رفتن چسبندگی های مزمن می شود.

تأثیرات ماساژ بر سیستم گردش خون

ماساژ باعث کمک به برگشت خون و لنف از اندام ها و عضلات به قلب می شود و برای رسیدن به هدف فوق یعنی کمک به برگشت خون باید جهت ماساژ از اندام ها بطرف مرکز بدن یا قلب باشد در هنگام انجام دادن ماساژ روی مویرگ ها و عروق خونی فشار وارد می شود و همین فشار باعث کمک به برگشت مواد و خون از عضلات به سمت قلب می شود و در نتیجه از توقف مواد زاید همراه با خون و لنف جلوگیری به عمل می آید. از طرف دیگر در اثر فشاری که بر روی بافت ها وارد می شود بطور رفلکسی مویرگ ها اتساع پیدا می کنند و مقدار خونی که بین بافت ها مبادله می شود افزایش می یابد.

تأثیرات ماساژ بر عضلات ومفاصل

ماساژ باعث بهبود خاصیت ارتجاعی تارهای عضلانی شده، به انقباض عضله کمک می کند و کاهش آتروفی عضلات را به همراه دارد و باعث افزایش مقدار اکسیژن موجود در عضله شده، همچنین موجب بهبود جریان اکسیداسیون و احیاء و نیز بهبود عملکرد جذب مواد غذایی در فیبرهای عضلانی می شود و نیز موجب تجدید قوای تحلیل رفته ناشی از خستگی عضلات می شود. در مجموع ماساژ در بدست آوردن توان از دست رفته عضلات خسته کمک مؤثری می کند و عضلات را به حالت استراحت بر می گرداند.

همچنین ماساژ باعث بهبود جریان گردش خون مفاصل و بافت های اطراف آن ها شده و موجب تسریع در جذب تراوشات مفصلی (مایع سینویال) گردیده و تقویت کپسول مفصلی و لیگامنت های مفاصل و نیز بهبود تحرک مفاصل را به همراه دارد.

تأثیرات ماساژ بر روی درد

شاید یکی از پرکاربردترین فواید ماساژ کاهش درد باشد چون ماساژ از یک طرف با بر طرف نمودن مواد زاید در بافت ها موجب کاهش درد و ناراحتی می شود(یعنی در اثر افزایش گردش خون عوارضی مانند کوفتگی عضله را کاهش می دهد) وازطرف دیگر باعث بالا رفتن آستانه درد گیرنده های عصبی می شود زیرا چنانچه حرکات ماساژ را بصورت ملایم شروع کنیم و به تدریج بر شدت حرکات آن اضافه نماییم امکان دارد در نتیجه این عمل، حساسیت گیرنده های درد کاهش یابد و آستانه درد بالا رود.

 تأثیرات روحی ماساژ

با توجه به وجود استرس ها و هیجان های ناشی از زندگی روزمره که یک امر طبیعی به شمار می آید، عضلات خسته و سفت می شوند و قرار گرفتن درمحلی ساکت و آرام و دراز کشیدن بر روی تخت راحت و برخورد ملایم و آرام ماساژ، همگی باعث ایجاد آرامش در فرد می شوند. همچنین چنانچه درد و ناراحتی فرد متعاقب حرکات ماساژ بر طرف گردد تأثیر بسیار مهمی از نظر روحی و روانی بجای می گذارد.

بررسی ها نشان می دهد ماساژ درمانی در رفع بسیاری از دردها تأثیر دارد. از جمله می تواند برای درمان کمر دردهای مزمن بسیار مؤثرتر از سایر روش های درمانی در طب جایگزین و مکمل باشد. این روش همچنین در سردردهای شدید پس از ضربه های روحی تکاندهنده مؤثرتر از روش های درمانی رایج است.
ماساژ دادن، مغز را به تولید آندروفین تحریک می کند و اعتماد به نفس بیماران را با تشویق آنها برای مقابله مؤثر با درد افزایش می دهد.

 انجام ماساژ قبل و بعد از تمرین های ورزشی خطر صدمات و آسیب های حین ورزش را کاهش می دهد و بازسازی و احیای عضلات خسته را تسریع می کند. یک ماساژ می تواند فشارهای عصبی و عضلانی را کم و نشاط زندگی را در شما تقویت کند. ماساژ یک روش درمانی است و بسیاری از مشکلات روزمره جسمی و روانی از این طریق تسکین می یابد و التیام می پذیرد.

منبع:

وب سایت رسمی آموزش ماساژ ایران

فشار درمانی یا رفلکسولوژی یکی از شیوه‌های طب مکمل است که برای درمان و پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های روحی و جسمی در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.در این شیوه درمانی درمانگران با فشاردادن نقاط خاصی از کف پا و دست موجب افزایش ریلکسیشن، آرامش و تسکین بسیاری از دردها در بدن می‌شوند برخی از تکنیک‌های این شیوه درمانی قابل استفاده برای همه مردم است.

طب سوزنی و فشاردرمانی هر دو از درمان‌های شفابخش شرق باستان هستند که بر روی صورت امپراطورها و ملکه‌های چین انجام می شدند. ولی خبر خوب این است که این روش اکنون نیز بر روی صورت مردم خسته قرن معاصر هم موثر است.

برای ماساژ دست‌ ها می توانید به ترتیب زیر عمل کنید:

پشت دست‌ها را تا مچ محکم فشار داده و به آرامی‌ بازگردید و میان کف دست و انگشتان را فشار دهید.هر انگشت را به تنهایی فشار دهید و با انگشت خود حرکت چرخشی را اطراف مفاصل آن انجام دهید. انگشت را نگه دارید و آن را آهسته بکشید.میان تاندون‌های پشت دست خود را با انگشت ماساژ دهید.دست‌های خود را از کف دست تا انتهای مچ، با انگشت فشار چرخشی دهید.